Miejscowość słynąca z położenia przy wielkim zalewie, którego powierzchnia sięga prawie 1000 hektarów. Woda, lasy, rozległe pola dają poczucie bliskości z naturą, przez co są znakomitą odskocznią od miejskiego zgiełku. Kto kocha obserwować ptaki ten powinien tu przyjechać, bowiem te okolice upodobało sobie wiele gatunków podniebnych stworzeń.
Położony jest na terenach bagnisto- piaszczystych porośniętych gęstymi połaciami leśnymi, które warunkują podgórski klimat. Przez miasto przepływają cztery dorzecza Wisły: Biała Łada, Czarna Łada, Osa i Próchnica. Miasto stanowi świetną bazę wycieczkową dzięki czemu w sezonie jest chętnie odwiedzane przez turystów. Na tym terenie znajdują się także obiekty muzealne.
Biłgoraj stał się pełnoprawnym miastem w 1578r., po podpisaniu aktu lokacyjnego przez króla Batorego. Pierwotną nazwą miasta był Bełgoraj (nazwa topograficzna oznaczająca Biały Goraj). Jego właścicielem był Adam Gorajski, człowiek zarówno majętny jak i wykształcony, zajmujący wysokie stanowisko marszałka sejmu. Miasto powstało w celu upłynnienia produktów wytwarzanych w niedalekich dobrach Gorajskich.
Biłgoraj zyskał sławę poprzez działalność wytwórczą sit i przetaków. Biłgorajskie sita sprzedawano do Niemiec, Rosji, Persji, Francji, a nawet Turcji. Dynamiczny rozwój zahamowała napaść wojsk kozackich i szwedzkich.
Biłgoraj był pod zaborem austriackim, a następnie rosyjskim. Miasto miało wielu właścicieli, przechodziło z rąk do rąk, ostatecznie zostało przekazane komisji bankowej z powodu długów ostatniego właściciela Stanisława Kostki Potockiego.
Kiedy Biłgoraj odzyskał niepodległość miasto zaczęło ponownie tętnić życiem. Rozpoczęto tu budowę domów murowanych, nastąpiła elektryfikacja, a budżet miasta coraz szybciej się powiększał. Jednak dobra passa nie trwała zbyt długo, ponieważ z nadejściem II Wojny Światowej Biłgoraj w znacznym stopniu został spalony przez wojska niemieckie. Dnia 15 i 16 września miała miejsce ważna walka tzw. "bitwa o Biłgoraj" Miasto znalazło się w zasięgu powstania Zamojskiego, a także okrutnej okupacji niemieckiej, która pochłonęła wiele ofiar.
Współczesny Biłgoraj jest miastem powiatowym, skupia się w nim działalność handlowa, edukacyjna. Warto wiedzieć, że działalnością kulturalną miasteczka jest w dużej mierze Centrum Kultury Niezależnej, wokół którego skupia się środowisko niezależnej biłgorajskiej sceny muzycznej. Obecnie działania CKN, zostają częściowo wstrzymane z powodu braku lokum, które zostało przez władze miasta sprzedane prywatnemu przedsiębiorcy.
Ziemia janowska uchodzi za jeden z najciekawszych regionów etnograficznych. Dla znawców i miłośników stanowi szczególne miejsce, gdzie doskonale zachowało się wiele elementów tradycyjnej kultury ludowej. Przykładem jest gwara Kocudza i godziszowska. Tradycyjne obrzędy i zwyczaje takie jak święcenie gromnicy i obchodzenie z nią obejścia (Godziszów) lub jak w Janowie Lubelskim tradycja czerpania wody świtem w wielki piątek ze źródliska „Stoki” dla obmywania, parzenia ziół, przemywania oczu i trudno gojących się ran. Godnym uwagi jest zwyczaj, jaki od ponad 150 lat trwa w Godziszowie. W wielu domach w każdy piątek Wielkiego Postu, wieczorami całe rodziny gromadzą się na wspólnym śpiewie Gorzkich Żali.
Czynnikiem skłaniającym Katarzynę Zamoyską do lokalizacji miasta dla okolicznych dóbr Ordynacji Zamojskiej w miejscowości Biała, bo to pierwotna nazwa Janowa - był szlak handlowy, bowiem już w XVII wieku kupcy z Zamościa do Sandomierza wędrowali przez Szczebrzeszyn i Janów. Miasto otrzymało herb wyobrażający Najświętszą Pannę Maryję, a także przywilej organizowania ośmiu jarmarków w roku.
W 1648 r. Janów został najechany przez wojska Chmielnickiego. Jan Sobiepan Zamoyski chcąc ratować miasto popadające w ruinę, zezwolił w 1652r. na osiedlenie się w mieście Żydów. W 1660r. do Janowa sprowadzono dominikanów, objęli oni ufundowany przez ordynację kościół i klasztor.
Na początku XIX w. Janów stał się ważnym elementem Królestwa, ponieważ został nowym miastem obwodowym. Co ciekawe Wielki Ks. Konstanty odebrał ten statut Zamościowi, by oddać Zamość pod jurysdykcję wojska. Zaczęto przenosić wszystkie urzędy, budować nowe budynki w wyniku czego powstało Nowe Miasto. Założono tutaj jeden z pierwszych parków Królestwa Polskiego (1820r.), a także postawiono pomnik Kościuszki (1818r.).
Po powstaniu styczniowym represje dotknęły nie tylko dominikanów, ale wielu mieszkańców miasta i okolic, których za walkę w oddziałach powstańczych zesłano na Sybir. Od połowy XIX wieku miasto zaczęło się rozwijać, powstała grbarnia, fabryka zapałek i szpital. W 1880 roku wiele zniszczył pożar.
W czasie I wojny światowej przez Janów trzykrotnie przetoczył się front, ale od 1925, nastąpił dalszy szybki rozwój, wybrukowano ulicę i zakończono budowę gimnazjum. Okres okupacji W 1940 roku Niemcy uruchomili w Janowie krany obóz pracy, wcześniej w 1939 okupanci trzykrotnie bombardowali miasto. Janów w czasie wojny uległ poważnym - 85% zniszczeniom. Pod koniec lat 60 Janów został stolicą powiatu. Powstały nowe zakłady, fabryka maszyn, zakład odzieżowy Gracja, Zakład produkcji leśnej.
To jedno z najstarszych miast dawnej Ziemi Chełmskiej. Już w X i XI wieku przebiegał tędy szlak handlowy, który przez Kijów, Czerwień, Szczebrzeszyn, Sandomierz, Kraków, łączył handel z Europą Zachodnią. Dzieje Szczebrzeszyna sięgają czasów kształtowania się Polski i okresu historycznego Grodów Czerwieńskich. To właśnie stąd wywodzi się ród Kaczorowkich (matki Karola Wojtyły), a także kilku innych znanych Polaków (malarz- Józef Brandt, czy artysta- Leon Bibel).
Pierwsze wzmianki o Szczebrzeszynie znaleźć możemy w akcie króla Kazimierza Wielkiego z 1352r. Miasto ostatecznie przypadło Dymitrowi z Goraja. U kresu XVI wieku miejsce miał pożar, w którym spłonął tutejszy zamek. W tym samym wieku miasto zostało oddane w ręce hetmana Zamoyskiego. Rok 1672 był ważną datą dla mieszkańców Szczebrzeszyna, bowiem miała tu miejsce konfederacja obronna Jana Sobieskiego.
Tomaszów Lubelski to współczesna nazwa miejscowości Jelitowo, założonej w 1590 roku przez Kanclerza Jana Zamoyskiego, nazwanej Tomaszowem w 1595 roku od imienia syna Kanclerza – Tomasza. Miasto zwraca uwagę turystów przejrzystą, regularną koncepcją urbanistyczną pochodzącą do twórcy Zamościa – Bernando Morando. Tomaszów ulokowany jest nad rzeką Sołokiją. Obecnie pretenduje do miana małego ośrodka akademickiego.
Pierwsze wzmianki o Tomaszowie pochodzą z XVII w. Miasto założone przez Jana Zamoyskiego rozwijało się prężnie dzięki istniejącemu do dziś szlakowi handlowemu, który łączy centrum kraju z kresami południowo wschodnimi. W 1621r. osada uzyskała prawa miejskie zatwierdzone przez króla Zygmunta III Wazę. Miasto rozwijało się, tworzono cechy rzemieślnicze, ale dobra passa zakończyła się wraz z rozpoczęciem wojen ze Szwedami i wojskami Chmielnickiego. Regres zakończył się po I wojnie światowej, kiedy to nastąpił rozwój gospodarczy i kulturalny miasta, rozbudowano szpital, powstały hale targowe, budynek sejmiku powiatowego i gimnazjum.
Miasteczko położone na skraju Roztocza środkowego, wizerunkowa stolica krainy Roztocza. Jego dzieje sięgają końca XVIw. W 1589 Sejm Rzeczypospolitej zatwierdził Ordynację Zamojską, majątek Jana Zamoyskiego, kanclerza koronnego. Cztery lata później Jan Zamoyski nabył włość szczebrzeską i u stóp Bukowej góry wybudował mały dwór, a w części puszczy urządził „zwierzyniec”. Sprowadził do niego zwierzęta: dzikie leśne koniki tarpany, żubry i łosie. W sąsiedztwie ogrodu głównej posesji powstał staw z czterema wyspami , a na jednej z nich wybudowano barokowy kościółek „na wodzie”, fundacji Tomasza Antoniego i Teresy Anieli Zamoyskiej . W XVIII w. w bliskiej odległości od kościółka wybudowano cztery oficyny, obecnie są one siedzibą Zespołu Szkół Drzewnych.
W ramach Letniej Akademii Filmowej odbywającej się co roku na początku sierpnia w jednym z budynków owej oficyny organizowane jest Kino „Dzięcioł” . Letnia akademia przyciąga coraz większą publiczność, być może nawet Zwierzyniec jako małe miasteczko dla tak dużej imprezy doszedł do granic organizacyjnych. Można wówczas odczuć duże tętno alternatywy filmowej, ale i nie tylko, ponieważ LAF to także interesująca oferta sceny muzycznej. Atrakcyjny program, mimo wszystko niska cena karnetów w porównaniu z konkurencyjnymi festiwalami letnimi czyni LAF popularnym w Polsce, bowiem uczestnicy zjeżdżają do Zwierzyńca w czasie jego trwania z wielu zakątków naszego kraju. Ciekawostką jest fakt że LAF miał się początkowo odbywać w Sandomierzu.
Budynki browaru wniesione w latach 1802 - 1804
Barokowy kościółek „na wodzie” p.w. św. Jana Nepomucena wzniesiony w latach 1741 – 1747 fundacji Tomasza Antoniego i Teresy Anieli Zamoyskiej. W jego wnętrzu znajduje się polichromia wykonana przez Łukasza Smuglewcza z II poł. XVIIIw.
Siedzibę Roztoczańskiego Parku u stóp Bukowej Góry, mieszczącą się w dawnej rezydencji plenipotenta z 1890r.
Budynki klasycystyczne z I poł. XIX w. dawnego Zarządu Ordynacji Zamojskiej, obecnie Zespół Szkół Drzewnych
Staw Echo do którego prowadzą liczne ścieżki rowerowe i piesze
Park miejski z interesującymi okazami drzew, oraz kamień upamiętniający plagę szarańczy w 1711r.
Wg. Źródeł istnieje w Zwierzyńcu lub raczej puszczy go otaczającej - cmentarz zwierząt – jeśli ktoś wie gdzie go znaleźć, czekamy na informację…
Wieś powiatu biłgorajskiego w województwie lubelskim, otoczona lasami Puszczy Solskiej stanowi miejsce doskonałe do odpoczynku od miejskiego hałasu i zanieczyszczonego powietrza. Położone jest w dorzeczu rzeki Szum, nad którą leży słynna modrzewiowa kaplica.
Wieś powiatu tomaszowskiego województwa, obejmująca skrajne tereny północno-wschodniej części Puszczy Solskiej. Dokonano tutaj odkrycia śladów życia z I tysiąclecia n.e. Nazwa wsi pochodzi od słowa suszec- suchy, piaszczysty.
W XVIII w prężnie rozwijał się tu przemysł metalurgiczny i szklany. W czasie wojny ludność w wyniku ciężkich warunków życia głównie utrzymywała się z przemytu. W czasie II Wojny Światowej Susiec był miejscem licznych walk.
Kraśnik – malowniczo położone miasto nad rzeką Wyżnicą – jest jednym z najstarszych miast Lubelszczyzny. Miasto w którym swój początek inicjuje kraina Roztocza. Badania archeologiczne w Kraśniku wykazują istnienie osadnictwa od okresu neolitu. Liczne są znaleziska z epoki brązu i okresu wpływów rzymskich. Ale szczególnie intensywne osadnictwo przypada na okres wczesnośredniowieczny (VIII/IX). W XIII i XIV wieku Kraśnik był królewską osadą targową. W 1377 roku przeszedł na własność Dymitra z Goraja, który otrzymał od króla Ludwika Węgierskiego przywilej lokacyjny na prawie magdeburskim. Wzmianki o kościele i parafii w Kraśniku pochodzą z 1403 roku. Od początku XV wieku do połowy wieku XVI Kraśnik był w posiadaniu rodu Tęczyńskich. W ciągu tego okresu miasto rozkwita tak pod względem urbanistycznym jak i architektonicznym. W roku 1468 Jan Tęczyński sprowadził do Kraśnika kanoników regularnych, którym oddano w posiadanie klasztor i kościół (obecnie kościół parafialny pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny). Przy klasztorze powstała szkoła i bogata biblioteka. Miasto i położony nieopodal zamek zostały otoczone murami, ze względu na groźbę ataków tatarskich. W 1531 roku, także z fundacji Tęczyńskich, postawiono kościół pod wezwaniem Świętego Ducha, a przy nim szpital.
Książę Aleksander Słucki, kolejny właściciel miasta, zniósł zakaz osiedlania się ludności żydowskiej, która odtąd przyrastała w Kraśniku w znacznym tempie. W 1657 roku wojska szwedzkie napadły na miasto, które zrabowały oraz spaliły zamek. W 1915 roku wybudowano linię kolejową z Lublina do Rozwadowa (przez Kraśnik). W 1937 roku podjęta została decyzja o włączeniu Kraśnika do Centralnego Okręgu Przemysłowego. W 1938 roku nieopodal Kraśnika zaczęto budować Fabrykę Amunicji Nr 2. Przy niej powstało osiedle mieszkaniowe. 15 września 1939 roku wojska niemieckie zajęły Kraśnik. W halach fabrycznych urządzono zakłady naprawcze taboru samochodowego i produkcję części do samolotów „Heinkel”. Po wojnie w 1948 roku na terenie byłej fabryki amunicji powstała Kraśnicka Fabryka Wyrobów Metalowych. Rozbudowano osiedle mieszkaniowe, na bazie którego powstał Kraśnik Fabryczny. 1 X 1975 roku połączono Kraśnik i Kraśnik Fabryczny w jeden organizm miejski – Kraśnik.
O tym, że krajobraz terenu kraśnickiego jest atrakcyjny, świadczy przede wszystkim to, że niemalże w całości gmina Kraśnik leży w obrębie Kraśnickiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, który należy do najbardziej interesujących regionów geobotanicznych Lubelszczyzny. Stwierdza się tu występowanie 42 rzadkich roślin naczyniowych i 67 innych gatunków roślin wyższych uchodzących za wielce ciekawe. Występują tu: parzydło leśne, groszek wschodniokarpacki, szczyr trwały, paprotnik kolczasty, paprotnica krucha, widłaki, łuskiewnik różowy, lilia złotogłów, wawrzynek wilczełyko. Na uwagę zasługują zbiorowiska kserotermiczne i stepowe, gdzie rosną: kostrzewa bruzdkowana, kłosownica pierzasta, turzyca niska i oman wąskolistny. Na łąkach w okolicach Kraśnika spotyka się 2 gatunki chronionych motyli, 4 gatunki trzmieli oraz rzadkie gatunki płazów (ropucha zielona i grzebiuszka).
Józefów - miasto położone w środkowej części Roztocza, od południa przylegające do Parku Krajobrazowego Puszczy Solskiej. Nazwa miasta pochodzi od imienia założyciela Tomasza Józefa Zamoyskiego, który wydał akt lokacyjny w 1725r. Józefów początkowo prężnie się rozwijał dzięki centralnemu położeniu w okręgu najważniejszych miast regionu: Biłgoraja, Zamościa i Tomaszowa Lubelskiego. Niestety zabór austriacki, późniejsze przejęcie władzy przez Rosję i II wojna światowa mocno wyhamowały rozwój tutejszego rzemiosła i handlu.
Obecnie Józefów to nowoczesne miasto ze znakomitą infrastrukturą i szeroką bazą turystyczną. Ikoną Józefowa są pobliskie kamieniołomy, które zachwycają rzeźbą terenu gdzie można uprawiać wspinaczkę skałkową ale również pokonywać różne trasy pieszo lub rowerem. Na skraju kamieniołomów znajduje się 19 metrowa baszta widokowa, skąd rozpościera się widok na panoramę całego miasta.
W Józefowie znajdują się dwa zalewy z dużymi piaszczystymi plażami, z zapleczem gastronomicznym i wypożyczalnią sprzętu wodnego.
Warto zobaczyć:
Józefów w internecie: